Een gesprek met Luis López Cortés, Algemeen Secretaris van de Guatemalteekse vakbond CGTG
Guatemala stond al voor grote uitdagingen, maar door COVID-19 is de situatie nog ernstiger. Er zijn heel wat klachten over ontslagen, lonen en uitkeringen die niet worden uitbetaald, aangepaste werkuren en arbeidsvoorwaarden en het moeten werken zonder de juiste bescherming tegen het virus.
Het is ook belangrijk om te vermelden dat de impact op vrouwen nog anders is. Discriminatie, racisme, sociaal-economische ongelijkheid, toenemende armoede en sociaal kwetsbare situaties versterken de impact van de huidige crisis op hun levens nog meer. Vrouwen kregen buitengewoon veel zorgtaken op zich en het geweld tegen hen nam aanzienlijk toe tijdens quarantainemaatregelen.
Stopzetting van arbeidsovereenkomsten dwingt gezinnen ertoe verschillende manieren te zoeken om inkomens te vinden, maar de pandemie zorgt ervoor dat hun rechten onvoldoende worden gerespecteerd.
Als CGTG gaan we steeds de uitdaging aan om de rechten van de arbeidersklasse te verdedigen. Via bijvoorbeeld telefoon, WhatsApp en Zoom staan we onze leden bij, maar vaak is dat niet voldoende. Er wordt ook ondersteuning geboden door MSYPAG, zodat de problemen van de werknemers op nationaal niveau geanalyseerd worden en zodat er druk kan uitgeoefend worden via de Nationale Tripartiete Commissie.
De overheid heeft sociale programma’s opgestart die van begin af aan al verkeerd gericht zijn, want ze houden geen rekening met sociaal-economische situaties: mensen die reeds een inkomen ontvangen worden vooruit geholpen, maar zij die zich in kwetsbare situaties bevinden, blijven onbeschermd achter. Bijvoorbeeld in de informele economie waar 75% van de Guatemalteekse werknemers actief is.
Het socialezekerheidsstelsel krijgt te kampen met de gevolgen van de pandemie en de hoge werkloosheid in Guatemala. Wat arbeidsrechten betreft is er behoorlijk wat straffeloosheid in Guatemala. Sociale dialoog wordt er bemoeilijkt door de ongelijke machtsverhouding tussen ondernemingen en vakbonden, ook internationale verdragen worden systematisch niet nageleefd.
Het verdwijnen van een dagelijks inkomen vormt een zorgwekkende situatie: het wordt steeds moeilijker om voedsel, medicijnen, huur, elektriciteit of water te betalen.
Ook andere gezondheidsproblemen vormen nu een uitdaging. Door de pandemie zijn er onvoldoende plaatsen in ziekenhuizen en blijft de bevolking onbeschermd achter.
In maart bleef ik een tweetal weken thuis, maar door de arbeidsrechtenschendingen ging ik nadien terug op pad, rekening houdend met de getroffen maatregelen. Daarnaast zorg ik ook voor mijn twee kinderen die momenteel thuis zijn.
Het is nog moeilijk te zeggen hoe zwaar de gevolgen van de crisis uiteindelijk zullen zijn, maar onze juridische afdeling biedt hulp bij het verdedigen en ondersteunen van werknemers.
Machtsmisbruik leidt er tot vervolgingen en spanningen. Een collega van ons werd door de gemeentelijke politie geslagen en hield daar zware kneuzingen aan over. Zulke situaties kunnen we niet tolereren: er worden arbeidsrechten en mensenrechten geschonden.
Bij CGTG zijn we dankbaar voor alle steun die we hebben mogen ontvangen, zo kunnen we werknemers in Guatemala beter beschermen tegen de uitdagingen die COVID-19 met zich meebrengt.
Luis Lopéz Cortés, CGTG
